Grypa

Opis choroby

Grypa jest ostrą chorobą zakaźną wywoływaną przez zakażenie układu oddechowego wirusem grypy. Choroba objawia się stanem zapalnym śluzówki nosa, gardła, spojówek i układu oddechowego. Epidemie zachorowalności występują przeważnie w zimie. Grypę wywołują trzy grupy wirusów: A, B i C. Infekcje grypowe przebiegają najczęściej z nasilonymi objawami. U niektórych pacjentów, zwłaszcza starszych lub z innymi chorobami współistniejącymi, mogą występować powikłania, a nawet zgony. Do zakażenia grypą dochodzi drogą kropelkową.

Przyczyny

Wirus grypy należy do grupy ortomyksowirusów. Zakaża komórki nabłonka dróg oddechowych, uszkadzając je, powodując infekcję, w konsekwencji prowadząc do nadkażeń bakteryjnych. Cechą charakterystyczną wirusa jest jego zmienność i duża zakażalność. Zakażenie następuje drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni. Okres inkubacji wynosi ok. 1-4 dni.

Częstotliwość (zachorowalność)

Grypa jest jedną z najczęstszych wirusowych chorób zakaźnych. W wielu regionach świata, w tym również w Polsce zachorowalność na tę chorobę jest wciąż wysoka. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia WHO co roku na świecie choruje na grypę od 330 mln do 1,76 mld ludzi, 3-5 mln osób zmaga się z jej ostrymi objawami, a od 500 tys. osób do miliona umiera z powodu powikłań pogrypowych.

Objawy choroby

Choroba rozpoczyna się nagle, towarzyszy jej złe samopoczucie, katar, kichanie, suchy kaszel, ból gardła, ból głowy, podwyższona temperatura, dolegliwości kostno-stawowe, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, dreszcze, krwawienie z nosa, świszczący oddech, zapalenie spojówek.
U dzieci powyżej 4 roku życia bardzo częstym objawem jest senność – 50% przypadków.
U niemowląt i małych dzieci mogą występować: apatia, brak apetytu, zaburzenia oddychania związane z niedrożnością dróg oddechowych, dolegliwości jelitowo-żołądkowe, nudności, biegunka i wymioty.
Objawy kliniczne grypy ustępują w ciągu 3-5 dni, jednak kaszel i złe samopoczucie może trwać dłużej, nawet dwa tygodnie.


Postępowanie w przypadku wystąpienia objawów

W przypadku wystąpienia objawów należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu w celu prawidłowego rozpoznania choroby, gdyż odróżnienie grypy od zwykłej infekcji przeziębieniowej nie jest tak oczywiste. Mając na uwadze poważne konsekwencje ewentualnych powikłań pogrypowych nie należy bagatelizować stanu swojego zdrowia.

Rozpoznanie i diagnoza

Rozpoznanie choroby przeprowadza się w oparciu o obraz kliniczny, identyfikację objawów i dolegliwości wskazywanych przez pacjenta. W uzasadnionych przepadkach zastosowanie ma badanie wirusologiczne, w efekcie którego dodatni wynik badania laboratoryjnego potwierdza wystąpienie wirusa.

Sposoby leczenia

W przypadku grypy przebiegającej w sposób niepowikłany stosowane jest postępowanie objawowe. Chory powinien wypoczywać i pozostać w domu (ze względów zdrowotnych i epidemiologicznych). W złagodzeniu objawów stosowane są środki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, leki zmniejszające obrzęk błony śluzowej jamy nosowej, leki przeciwkaszlowe – w zależności od nasilenia poszczególnych objawów.
W uzasadnionych przypadkach stosowane są leki przeciwwirusowe, które należy zarezerwować do cięższych przypadków grypy.
Wskazaniem do leczenia szpitalnego jest ciężki lub postępujący przebieg choroby.

Powikłania

W większości przypadków grypa przebiega bez powikłań. Największe ryzyko wystąpienia groźnych powikłań pogrypowych dotyczy osób po 65 roku życia, pacjentów przewlekle chorych, dzieci w wieku do 5 roku życia i kobiet w ciąży.

Powikłania grypy:
•    zapalenie oskrzeli i płuc,
•    zaostrzenie przewlekłych schorzeń układu oddechowego,
•    zapalenie zatok,
•    zapalenie ucha środkowego,
•    zapalenie mięśnia sercowego i zapalenie osierdzia,
•    zapalenie nerwów obwodowych, mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, zespół Guillaina-Barrégo,
•    zapalenia mięśni i mioglobinuria,
•    powikłania położnicze u kobiet w ciąży (poronienia, zwiększenie wad wrodzonych),
•    biegunka, wymioty,
•    zgon.

Źródła:

[1] Kuchar E., Grypa, [w:] Interna Szczeklika 2018, red. P. Gajewski i in., Medycyna Praktyczna, Kraków 2018, s. 2371-2377.
[2] Mastalerz-Migas A., Brydak L.B., Grypa, [w:] Medycyna rodzinna : podręcznik dla lekarzy i studentów, red. A. Windaka, S. Chlabicz, A. Mastalerz-Migas, Wydawnictwo Termedia, Poznań 2015, s. 292-293.
[3] Dambro D. M.: 5 minut konsultacji medycznej, wyd. 1 polskie, Wydawnictwo Medyczne Urban & Parner, Warszawa 1998.

Wyszukaj i Umów się!

Najbliższe wolne terminy do lekarzy ze specjalizacji: Choroby zakaźne

Umów konsultacje